2012

Deze week was ik weer met de brugklassers in Appelscha te vinden, een kennismakingsweek waarbij de kinderen ook een fietsdag hebben op de heide. Waar normaal gezien we stromende regen of bittere vrieskou hebben hadden we nu een waterig zonnetje. Hoop doet leven en ik stuurde een berichtje naar Sjuul Verhaegh. Hij weet waar je moet zijn op dit heidegebied om adders te vinden, hij stuurde me de plek door en ik kon tijdens de pauze van de kinderen even weg sluipen. Het bleek een topplek want na amper 10 minuten had ik al 2 adders (Vipera berus) gevonden, gewoon onder werktijd ;-)  Ook kon ik nog enkele heikikkers (Rana arvalis) en levendbarende hagedissen (Zootoca vivipara) vinden.

Samen met Shana, Dieuwertje en Jasper ben ik naar de Veluwe gegaan. Het was een koude dag waarbij we in de ochtend zelfs wat ijs zagen op het pad maar die uiteindelijk uitpakte in een klein succesje. Nadat de zon steeds meer doorkwam zagen we ook steeds meer zandhagedissen (Lacerta agilis). Na een tijdje vond Jasper waarvoor we kwamen, een juveniele gladde slang (Coronella austriaca) waarna ik ook al snel een halfwas exemplaar vond.

Even een dagje ertussenuit samen met Xander, we besloten naar Zuid-Limburg te rijden, de zon scheen, een continue stroom rook steeg op vanuit de auto en we waren op weg. Onze eerste stop was een mooi gebied waar veel boomkikkers (Hyla arborea) leven. We hadden er al snel veel gevonden en we reden verder naar een groot heidegebied, één van de laatste van Zuid-Limburg. Hier hoopten we vooral wat ringslangen te zien, een soort die hier is uitgezet vanuit Zuid-Europa en dan ook tot een andere ondersoort behoort namelijk N. natrix persa. We hadden helaas geen geluk en zagen alleen wat hagedisjes wegschieten, het was inmiddels aardig heet geworden. We reden verder en kwamen onderweg langs een meertje, even snel een duik, een biertje en weer verder. Een nabij gelegen poel leverde ons vinpootsalamander (Lissotriton helveticus) op. Daarna bezochten we nog wat groeves waar we kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris), alpenwatersalamander (Ichthyosaura alpestris), bruine kikker (Rana temporaria), gewone pad (Bufo bufo), vroedmeesterpad (Alytes obstetricans) en geelbuikvuurpad (Bombina variegata) zagen. Toen werd het tijd voor Valkenburg, wat biertjes en wisten we een duur hotel voor een lage prijs te regelen en vielen we in ons royale bed in slaap. De volgende dag nog geprobeerd vuursalamanders te vinden maar die bleken onvindbaar....

Tweede pinksterdag begon zonnig en warm maar eindigde in mineur met een koude wind die het erg onaangenaam maakte. Gelukkig waren er beschutte plekjes uit de wind en was het water in de poelen erg warm. Ideaal om te fotograferen dus! Terwijl ik bezig was hoorde ik ineens: heb je een netje nodig?? Emil Kuijs had hetzelfde idee als mij om op deze dag amfibieën te gaan bekijken en kwam ik toevallig tegen hier. We zagen al snel vreemde groene kikkers (zowel kenmerken van poel- als van bastaardkikker) en enkele kleine watersalamanders waaronder twee neotene individuen, volwassen exemplaren die zich voort kunnen planten maar nog wel enkele larvale kenmerken bezitten. Erg tof en voor mij een primeur!

Het was een koude, bewolkte en bij vlagenn regenachtige dag geweest. Geen ideale dag op amfibieën en reptielen te zoeken. Gelukkig brak aan het einde van de dag de zon nog even door die de boel een beetje opwarmde. Ik besloot Sander en Simon te bellen om nog even boomkikkers te bekijken in de Amsterdamse waterleidingduinen en die reageerden meteen enthousiast.
Dat we bij de plek aankwamen zagen we al meteen heel veel herten en een vosje, en hoorden we veel rugstreeppadden (Bufo calamita) roepen en een enkele boomkikker (Hyla arborea). Na een poosje liep het los en riepen in totaal 10 boomkikkers tussen de rugstreeppadden. Ook een nachtegaal liet van zich horen en dat maakte de avond compleet, genieten!

Weer een traditie in stand gehouden en gisteren met het vaste knoflookpadden-team van Sander, Dieuwertje en Gertjan maar ook Jasper, Peter en Ronald knoflookpadden gezocht op een plek in Gelderland. Al onderweg naar de plek toe regende het en zagen we bruine kikkers (Rana temporaria) en poelkikkers (Pelophylax lessonae) op de weg. Bij de plek aangekomen zagen we ook al snel gewone padden (Bufo bufo) en kamsalamander (Triturus cristatus) eieren. De knoflookpadden (Pelobates fuscus) waren ondertussen druk aan het roepen en na het zien van een eisnoer van deze soort zagen we ook een volwassen mannetje en twee vrouwtjes.

Pasen = Zuid-Limburg, en dus reisde ik vrijdagmiddag meteen uit mijn werk door naar het zuiden samen met Shana. Uitgeput kwamen we laat aan in Valkenburg waar we meteen intrek namen in ons ruime appartement naast de rodelbaan. Na wat biertjes in het centrum doken we in ons uitzonderlijk lekkere bedje en begon de volgende dag met een zoekstop naar het juweeltje van de Neerlandsche herpetofauna. Het bos waar we zochten was kurkdroog, waar we normaal al snel alpenwatersalamanders en bruine kikkers zagen nu helemaal niks. Na lang zoeken toch nog een vuursalamander (Salamandra salamandra) gevonden, een prachtig halfwas diertje en een gewone pad (Bufo bufo).

Toen door naar de prachtige hoofdstad van Limburg, Maastricht. Met de paasdagen is het uitzonderlijk druk dus even een bad in de groene oase net buiten het centrum was zeer welkom. Ook hier hadden we geen geluk met de weersomstandigheden, toch konden we kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris), bruine kikker (Rana temporaria), hazelworm (Anguis fragilis) en muurhagedis (Podarcis muralis) zien.

Terug in Valkenburg voor de verandering eens een heerlijke pizza gegeten en toen door naar een ander mooi stukje natuur na het invallen van de duisternis. Hier aangekomen was het angstvallig stil, de poelen stonden op de drie grote poelen na helemaal droog en de vroedmeesterpadden (Alytes obstetricans) lieten zich pas na een tijdje horen en maar 2 individuen. Van de vuurbuikpadden geen spoor, wel liepen er veel kleine watersalamanders en alpenwatersalamanders (Ichthyosaura alpestris) rond in het vochtige gras en een enkeling in het water.
De volgende dag heerlijk gefietst door het heuvelland en ook hier ervoeren we weer de gevolgen van de langdurig droge maand maart. Een enkele alpenwatersalamander, bruine kikker en een aantal levendbarende hagedissen (Zootoca vivipara) lieten zich zien.

Soorten
Gewone pad (Bufo bufo)
Vroedmeesterpad (Alytes obstetricans)
Bruine kikker (Rana temporaria)
Kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris)
Alpenwatersalamander (Mesotriton alpestris)
Vuursalamander (Salamandra salamandra)
Muurhagedis (Podarcis muralis)
Levendbarende hagedis (Zootoca vivipara)
Hazelworm (Anguis fragilis)

Melanistische adders in Nederland, er is maar een klein gebiedje waar de kans groot is dat je ze tegenkomt en dat gebiedje stond voor maandag gepland. Karpathos maatje Gertjan Verspui zou ook mee gaan en ging zelfs de avond voordien al heen om knoflookpadden te zoeken. dat klonk heel verleidelijk en we spraken af op Utrecht Centraal om vervolgens laat aan te komen in Drenthe. We parkeerden de auto voor een kleine stop om warme kleding aan te trekken, 3 graden is niet warm. Toen we vervolgens verder wilden rijden startte de auto niet meer. Hels! Na een hoop geklooi en verschillende mensen aan te hebben gehouden langs de weg besloten we te lopen naar de plek voor knoflookpad, het was immers nog een kleine kilometer. Daar aangekomen zwaailichten van de politie bij de auto dus liepen we speed-marsend weer terug. Terug bij de auto was de politie weg en als een wonder startte de auto weer, met de auto dus weer terug en zoeken maar, inmiddels was het half 1...
Al snel hoorden we veel heikikkers (Rana arvalis) en enkele bruine kikkers (Rana temporaria) ook een enkele gewone pad (Bufo bufo), kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris) en kamsalamander (Triturus cristatus) lieten zich zien. Na een tijdje kon ik tussen de knorrende en borrelende kikkers een klok-klok-klok geluid horen, en nog één en nog één. Rond 2 uur begonnen de knoflookpadden (Pelobates fuscus) ook te roepen! Uiteraard was het onmogelijk er één te zien en ondanks de heldhaftige Gertjan die met blote beentjes de kou trotseerde en te water ging konden we er geen ontdekken tussen de dikke laag mos en dode bladeren op de bodem van de plas. Toch mooi gehoord!

Toen werd het tijd om te snurken en reden we naar de Bed&Breakfast die ik had geboekt. 3 uurtjes slapen en toen ging de wekker weer, na een fantastisch ontbijt reden we naar een plek waar we hadden afgesproken met Tim Leerschool en Sjuul Verhaegh die ons mee zouden nemen naar een plekje voor adders, zwarte adders. Het duurde even want de vroege ochtend was koud. Toch na een uurtje konden we de eerste adders (Vipera berus) zien en uiteindelijk vonden we er 12 waarvan 2 zwarte dieren naast veel levendbarende hagedissen (Zootoca vivipara). Toen reden we naar een plek voor Russische rattenslangen waar ik al vaker geweest ben. Meteen na aankomst zag ik al meteen een halfwas ringslang (Natrix natrix) zonnen en vond Gertjan nog een tweede, een juveniel. Sjuul vond onze enige Russische rattenslang (Elaphe schrenckii) en Tim kon hem vangen voor wat bewondering en wat foto's.
Toen namen we afscheid van Tim en Sjuul en reden Gertjan en ik terug naar het westen. Een heerlijk begin van de week!

Soorten
Kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris)
Kamsalamander (Triturus cristatus)
Gewone pad (Bufo bufo)
Knoflookpad (Pelobates fuscus)
Bruine kikker (Rana temporaria)
Heikikker (Rana arvalis)
Poelkikker (Pelophylax lessonae)
Bastaardkikker (Pelophylax klepton esculenta)
Levendbarende hagedis (Zootoca vivipara)
Ringslang (Natrix natrix)
Russische rattenslang (Elaphe schrenckii)
Adder (Vipera berus)

Eind februari had ik samen met Elze Groenhout en Xander van der Poel al reeds de Veluwe bezocht en hoewel het weer toen perfect was konden we alleen een dode adder vinden. Vandaag was anders!
Ik sprak met Elze en Xander af in Amsterdam en vanaf daar vertrokken we richting Veluwe. Robin Vanstokstraeten en zijn opa en Kenny de Boeck waren al vanuit België aangekomen. We begonnen snel te wandelen en zagen al snel heikikkers (Rana arvalis), gewone pad (Bufo bufo), kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris), enkele levendbarende hagedissen (Zootoca vivipara) en zandhagedissen (Lacerta agilis). Ook de eerste adders (Vipera berus) lieten niet lang op zich wachten. In totaal vonden we niet minder dan 43 (!) adders. Heerlijk om tussen de heide te zitten en de dieren te observeren slechts een meter van je af. Op de terugweg nog aan hazelworm (Anguis fragilis) naast het pad.

Daarna bezochten we een ander heidegebied in het noorden van de Veluwe waar we op zoek gingen naar Italiaanse kamsalamander (Triturus carnifex). Een exoot die zich al enige tijd in Nederland gevestigd heeft. Na het vinden van bruine kikkers (Rana temporaria), gewone padden en kleine watersalamanders (in grote aantallen) vond Xander een vrouwtje Italiaanse kamsalamander en vonden we ook enkele larven. Twee mandarijneenden en een zwarte specht maakten de dag compleet.

Soorten
Kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris)
Italiaanse kamsalamander (Triturus carnifex)
Gewone pad (Bufo bufo)
Heikikker (Rana arvalis)
Bruine kikker (Rana temporaria)
Hazelworm (Anguis fragilis)
Zandhagedis (Lacerta agilis)
Levendbarende hagedis (Zootoca vivipara)
Adder (Vipera berus)

Dit jaar werk ik volledig afgestudeerd en full-time als biologie docent en dat betekend dat ik minder tijd heb om het veld in te gaan. Gelukkig had ik vandaag wel even tijd en kon ik samen met Xander van der Poel en Elze Groenhout op pad om slangen te zoeken, voor Elze haar onderzoek maar vooral om te genieten van het voorjaar! We konden ondanks de bewolking 3 ringslang (Natrix natrix) mannetjes vinden en werden we aangevallen door een kudde schapen.