Zuid-Portugal en Zuid-Spanje 17 december t/m 24 december 2010

Tijdens de Eurotour opperde Wouter het plan voor een trip in de winter richting het zuiden van het Iberisch schiereiland of beter gezegd, het zuiden van Portugal. Jeroen en ik waren daar uiteraard voor te vinden en zo geschiedde het. Jeroen maakte plannen om hier ook nog Andalusië bij te betrekken en Sander en Jan werden ook meegevraagd terwijl de oorspronkelijke plannen van samen reizen met Wouter en z'n vader onzekerder werden.

17 december 2010
Op 17 december 2010 zaten Sander en ik in het vliegtuig, ik met een buik vol buikgriep en een hoofd vol dromen over nieuwe soorten, Sander vol spanning naar de vogelweelde die we in Coto Doñana aan zouden aantreffen. Na een voorspoedige vlucht ontmoeten we Jan op vliegveld Faro met de mededeling dat we Jeroen op moesten halen in Lissabon. Na een lange rit kwamen we aan en konden natuurlijk niet een eerste zoekstopje overslaan en wel op een plek met een nieuwe soort voor Jan en mij, de Madeira muurhagedis (Teira dugesii). Na even speuren kon Jeroen een twintigtal dieren vinden onder een grote platte steen.

Daarna weer door naar het zuiden, naar Vale da Telha. Na het avondeten gingen we meteen erop uit samen met Frank Deschandol, Mirjam van Vliet en haar man Onno. Bij de eerste zoekstop vonden we al meteen Iberische schijftongkikkker (Discoglossus galganoi), Iberische knoflookpad (Pelobates cultripes), ribbensalamander (Pleurodeles waltl), dwergmarmersalamander (Triturus pygmaeus), Iberische watersalamander (Lissotriton boscai), rugstreeppad (Bufo calamita) en een gewone pad (Bufo bufo) DOR. Een tweede zoekstop leverde Iberische meerkikker (Pelophylax perezi) en groengestipte kikker (Pelodytes nov. spec.)

18 december 2010
De volgende dag reden we zuidelijker naar een van de meest zuidwestelijke plaatsen in Portugal, Vila do Bispo. In de omgeving van dit plaatsje wist Mirjam een goede plaats voor zo'n beetje alle amfibieën. Dat bleek helemaal waar, in dit drassige moeraslandje midden in het bos vonden we alle soorten van voorgaande avond plus nog roepende Mediterrane boomkikkers (Hyla meridionalis) en larven van vuursalamander (Salamandra salamandra).

Voor we door naar Carrapateira reden hebben we nog een zoekstop gedaan voor Iberische vroedmeesterpad (Alytes cisternasii) zonder succes. Carrapateira is een groot duingebied in het westen van Portugal waar een groot aantal soorten gevonden kan worden. Ondanks de aanblijvende omstandigheden van wind en de dreiging van regen konden we hier toch nog het één en ander vinden. Rugstreeppad (Bufo calamita), Iberische schijftongkikker (Discoglossus galganoi), muurgekko (Tarentola mauritanica), westelijke hagedisslang (Malpolon monspessulanus) en mutsslang (Macroprotodon brevis).

's Avonds weer terug naar Vila do Bispo, hetzelfde poelengebied ook weer maar ditmaal in de regen en de nacht.

19 december 2010
Een bestemming ten noorden van de Algarve, omgeving van Almograve. Terwijl we hier boomkikkers (Hyla arborea ssp. molleri) hoopten te vinden, vonden we hier enkel Iberische knoflookpad (Pelobates cultripes), rugstreeppad (Bufo calamita) en roepende groengestipte kikkers (Pelodytes spec.) Een andere zoekstop in de omgeving van Vila Nova des Milfontes leverde Mediterrane boomkikkers (Hyla meridionalis), rugstreeppad (Bufo calamita) en Iberische watersalamanders (Lissotriton boscai) op maar wederom niet de doelsoort.
Hierna door naar het dak van de Algarve, de Monchique. Frank was al ter plekke en had een leuke selectie vuursalamanders (Salamandra salamandra ssp. crespoi) voor ons klaar staan. Wouter Beukema en zijn vader Jan kwamen ook aangereden na net geland te zijn in Faro en hadden zo een leuke kennismaking met de Algarve. Na deze korte reunie gingen Sander, Jeroen, Jan v.d. Voort, Frank en ik weer verder naar de Spaanse grens en ging de reis van Wouter en Jan Beukema verder zuidelijk.

Eenmaal aangekomen in Monte Gordo vonden we een fantastisch en goedkoop hotel, een heerlijk restaurant met welklinkende live fadomuziek en op relatief korte afstand een plek met Iberische vroedmeesterpad (Alytes cisternasii). Na een flinke tijd zoeken naar deze wonderlijke padjes en het hebben van geen succes stonden we allen op het punt om het op te geven. Sander en ik besloten echter eens door de dichte rietbegroeing te ploegen en zo de andere oever te bereiken. Hier hadden we wel succes en vonden we een prachtig mannetje met eieren om de achterpoten.

20 december 2010
's Morgens de grens met Spanje overgestoken en een eerste zoekstop gedaan bij ruines van een industrieterrein nabij Huelva. Hoewel we gedacht/gehoopt hadden hier wel wormhagedis en skinken te kunnen vinden, vonden we hier naast muurgekko (Tarentola mauritanica) ook een juveniele hoefijzerslang (Hemmorhois hippocrepis). De meest bizarre vondst was die van een sadistisch altaar waar een stel wannabe's een onthoofde hoefijzerslang hebben gebruikt voor één of ander ritueel.

De volgende stop was Laguna de Medina zodat Sander en ook Jan wat vogels konden kijken. Terwijl onze maagjes rammelden van de honger zagen we veel witkopeenden, slobeenden en zag Sander zijn eerste purperkoet. Toen door naar Alcala de los Gazules waar we na een heerlijk avondmaal weer op pad gingen in de stromende regen. Naast edelherten natuurlijk ook de nodige amfibieën: gewone pad (Bufo bufo), Iberische schijftongkikker (Discoglossus galganoi), Iberische groengestipte kikker (Pelodytes ibericus), dwergmarmersalamander (Triturus pygmaeus) en Andalusische vuursalamander (Salamandra (salamandra) longirostris). De wind en de slagregens maakten het bijna onmogelijk om te fotograferen.

21 december 2010
In de ochtend hebben we de amfibieën gefotografeerd samen met Frank die ook de nodige dieren gevonden had met de hevige regens van voorgaande avond. De Andalusische vuursalamanders (Salamandra (salamandra) longirostris) zijn nu nog een ondersoort maar wellicht wordt dit binnenkort een eigen soort. De dieren verschillen op een aantal manieren toch veel van "gewone" vuursalamanders, eerstgenoemde heeft een kortere staart, langere tenen en als belangrijkste kenmerk: een neus.

De rest van de dag hebben we veel rondgereden en af en toe een wanhopige zoekstop gedaan om vervolgens doorweekt weer in de auto te belanden. Overmand door de regen zat er soms niks anders op dan onder je paraplu te gaan zitten wachten.

22 december 2010
Parque Nacional de Coto Doñana stond voor vandaag op het programma. Na al die regen van afgelopen dagen was het een ontzettende verademing dat de zon begon te schijnen zodra we in het nationaal park aankwamen. We waren gelukkig niet de enige die daarvan gingen genieten en konden ook het een en ander aan amfirepties observeren. Onze vondsten hier: rugstreeppad (Bufo calamita), roepende mediterrane boommikkers, Iberische groengestipte kikkers en Iberische meerkikkers. Muurgekko (Tarentola mauritanica), Zuidwest-Iberische muurhagedis (Podarcis carbonelli) en vond ik nog een mooie mutsslang (Macroprotodon brevis) vlak voor de regen weer terug kwam.

Ook andere dieren lieten zich zien waaronder edelherten en een verscheidenheid aan vogels met als hoogtepunt voor ons allen de purperkoet (Porphyrio porphyrio) waarvan we twee dieren, vrij dichtbij konden observeren.
's Avonds gingen we naar een licht glooiende oever in landbouwgebied waar Frank eerder Iberische vroedmeesterpadden (Alytes cisternasii) had gefotografeerd. Al snel vonden we naast 4 dieren van deze soort Iberische schijftongkikker (Discoglossus galganoi), Iberische groengestipte kikker (Pelodytes ibericus) en rugstreeppad (Bufo calamita). Na deze leuke ontdekkingen zijn Sander, Jeroen en ik nog het spetterende nachtleven van Matalascañas ingedoken. Onze manier van dansen beviel de locals wel dus het werd laat, we hebben nog een leuk cadeau meegenomen voor Frank's verjaardag de volgende dag en zijn na een kleine omweg in een koud, klam/nat bed in slaap gevallen in ons hostel.

23 december 2010
De eerste zoekstop van vandaag: de wetlands bij El Rocio, zo kon Sander wat vogelen en konden wij op zoek naar Maghrebijnse muurhagedis (Podarcis vaucheri). Het duurde niet lang voor we al snel enkele zeer schuwe beestjes zagen.

Daarna door naar de duinen bij Mazagon, een prachtig gebied van waaruit je bijna heel Doñana kan overzien. Hoewel het zonnetje lekker scheen was de wind nog fris en lieten alleen enkele Zuidwest-Iberische muurhagedissen (Podarcis carbonelli) en kleine Algerijnse zandlopers (Psammodromus algirus) zich zien. Onder een plank nog een rugstreeppad (Bufo calamita).

Toen werd het tijd om door te rijden naar onze laatste zoekstop, een kapvlakte bij Cartaya met veel beekjes en keerbaar materiaal. Waarnemingen hier: rugstreeppad (Bufo calamita), Iberische meerkikker (Pelophylax perezi), muurgekko (Tarentola mauritanica), Spaanse zandloper (Psammodromus hispanicus) en tot slot vond Frank nog een prachtig roodgekleurde Girondische gladde slang (Coronella girondica).

Na het bewonderen van deze mooie slang werd het tijd om afscheid te nemen van Frank en door te rijden richting Portugal, we zouden immers terug naar huis vliegen de volgende dag. In Monte Gordo vonden we weer een prima bed voor de avond en een heerlijk restaurant.

24 december 2010
Vroeg op! Na een voorspoedige rit naar Faro vertrok ons vliegtuig gelukkig op tijd, Jeroen en Jan waren minder fortuinlijk en moesten ook reizen via Schiphol. Ondanks die beslommeringen konden we allemaal terugkijken op een geslaagde reis. Het was bijzonder interessant om eens in Zuid-Europa de piek van de voortplantingstijd voor de amfibieën mee te maken, daarnaast ook weer genoten van alle landschappen die de revue gepasseerd zijn en van het gezelschap uiteraard.


Soorten
Iberische watersalamander (Lissotriton boscai incl. maltzani)
Ribbensalamander (Pleurodeles waltl)
Vuursalamander (Salamandra salamandra incl. ssp. crespoi and longirostris)
Dwergmarmersalamander (Triturus pygmaeus)
Iberische vroedmeesterpad (Alytes cisternasii)
Gewone pad (Bufo bufo)
Rugstreeppad (Bufo calamita)
Iberische schijftongkikker (Discoglossus galganoi incl. ssp. galganoi and jeaneae)
Mediterrane boomkikker (Hyla meridionalis)
Iberische knoflookpad (Pelobates cultripes)
Iberische groengestipte kikker (Pelodytes ibericus incl. nov. sp.)
Iberische meerkikker (Pelophylax perezi)
Muurgekko (Tarentola mauritanica)
Zuidwest-Iberische hagedis (Podarcis carbonelli)
Vaucher's muurhagedis (Podarcis vaucheri)
Algerijnse zandloper (Psammodromus algirus)
Spaanse zandloper (Psammodromus hispanicus)
Madeira muurhagedis (Teira dugesii)
Girondische gladde slang (Coronella girondica)
Hoefijzerslang (Hemorrhois hippocrepis)
Mutsslang (Macroprotodon brevis)
Westelijke hagedisslang (Malpolon monspessulanus)