Een geweldige reis door Noord-Griekenland en het eiland Limnos achter de rug samen met mede-herpetofielen: Thomas Reich, Illias Strachinis en Matt Wilson. Een sterk team en een prachtige bestemming; het werd een geweldige reis.

28 april 2010
Deze dag begon mijn reis naar München vanwaar ik samen met Thomas Reich de vlucht pakte naar Thessaloniki. Daar aangekomen verlieten we de grootste stad van Griekenland (na Athene) al snel om op zoek te gaan naar allerhande reptielen en amfibieën. Onderweg naar onze thuisbasis voor een aantal nachten in Katerini deden we een aantal stops waar we verschillende soorten vonden: taurische muurhagedis (Podarcis tauricus), oostelijke smaragdhagedis (Lacerta viridis), reuzensmaragdhagedis (Lacerta trilineata), wormslang (Typhlops vermicularis), Griekse landschildpad (Testudo hermanni), meerkikker (Pelophylax kurtmuelleri), groene pad larven (Bufo viridis) en twee DOR slangen hagedisslang (Malpolon insignitus) en een juveniele vierstreepslang (Elaphe quatorlineata). Rond het hotel 's avonds nog roepende meerkikkers en daarnaast nog boomkikkers (Hyla arborea).

29 april 2010
De volgende dag vroeg uit de veren om de omgeving aan de voet van berg Olympos te bezoeken, de omgeving is hier schitterend en bied vele vergezichten, het zien van de hoge berg met sneeuw op de top is een vreemde gewaarwording als het zweet van je rug loopt van de warmte. Na een zoektocht in een grotendeels droogstaande rivierbedding konden we enkele groene padden (Bufo viridis) vinden. Ook vele Egeïsche muurhagedissen (Podarcis erhardi) en prachtige reuzensmaragdhagedissen (Lacerta trilineata) waren present.

Verder stroomopwaarts kwamen daar de eerste schildpadden bij, Griekse landschilpad (Testudo hermanni) maar ook breedrandschildpad (Testudo marginata). Een leuke ontdekking om deze soort zo noordwaarts te vinden.
Daarna besloten we weer af te dalen naar een ruïnestad aan de voet van de berg, een erg mooie rustieke plaats waar de ruïnes van de oude Griekse stad nauw versmelten met de natuurlijke habitats voor de dieren. Er was veel water aanwezig in de vorm van meertjes, kabbelende beekjes en stroompjes en vele poelen tussen de opgravingen. Uiteraard kan meerkikker (Pelophylax kurtmuelleri) hier niet ontbreken en liet zich in grote getallen horen en zien maar moeilijk fotograferen. Verder nog springkikker (Rana dalmatina), ringslang (Natrix natrix), Europese moerasschildpad (Emys orbicularis), Griekse landschilpad (Testudo hermanni) en vele Egeïsche muurhagedissen (Podarcis erhardi) die op en neer renden langs de muren. Een leuke ontdekking was een slanke toornslang (Platyceps najadum) die ik zag zonnen op het pad.

Na het bezoeken van de ruïnes dwaalden we af naar het zuiden om een interessant wetland gebied met kustduinen te bezoeken, de wegen waren soms moeilijk begaanbaar maar de gangbare soorten als taurische muurhagedis (Podarcis taurica), smaragdhagedis (Lacerta viridis) en Griekse landschildpad (Testudo hermanni) lieten zich zien. In een wat beboster gedeelte van het gebied konden we een juveniele Griekse hazelworm (Anguis graeca) vinden onder afval in de berm. Op de terugweg deden we nog een erg interessante ontdekking, een pasgegraven poel vol met gigantische larven van Syrische knoflookpad (Pelobates syriacus).

30 april 2010
De volgende dag weer vroeg op omdat de temperaturen al snel oplopen en de kans op slangen dan over het algemeen kleiner wordt. Deze keer weer een gebied aan de voet van de berg Olympos alleen nu iets zuidelijker. Uiteraard weer veel Griekse landschildpadden (Testudo hermanni), scheltopusik (Pseudopus apodus) en enkele reuzensmaragdhagedissen (Lacerta trilineata). Na een tijdje zoeken riep Thomas mij, hij was erg opgewekt want hij had een prachtig zandadder (Vipera ammodytes) mannetje gevonden. Erg mooi dier!

Na een tijdje fotograferen kon het dier zijn pad weer vervolgen en zo vervolgden ook wij ons pad weer, amper 20 meter verder dook Thomas weer de struiken in en kwam tevoorschijn met een andere interessante slang soort, balkantoornslang (Hierophis gemonensis), een soort waarvan niet veel waarnemingen bestaan ten oosten van Olympos.
Daarna werd het al gauw erg warm en besloten we ons geluk te beproeven op de hogergelegen regionen op de berg Olympos zelf. Na een stop met wat fijne picknickbankjes onder een boom langs de weg zagen we een beekje, ik klom naar beneden en vond al gauw verschillende individuen van muurhagedis (Podarcis muralis), geelbuikvuurpad (Bombina variegata), Griekse beekikker (Rana graeca) en larven van vuursalamander (Salamandra salamandra).

Op een andere locatie (ook hogerop in de bergen) kwamen naast deze soorten er nog een aantal soorten bij; johanisskink (Ablepharus kitaibelii), Egeïsche muurhagedis (Podarcis erhardi), smaragdhagedis (Lacerta viridis), gladde slang (Coronella austriaca) en dobbelsteenslang (Natrix tessellata).

Na een maaltijd in onze thuisbasis Katerini reden we door naar een gebied waar we een aantal poelen hadden gezien op Google earth. Het bleek even zoeken maar daar eenmaal aangekomen was het lawaai oorverdovend. Overal kwaakten meerkikkers (Pelophylax kurtmuelleri) en vooral boomkikkers (Hyla arborea) de oren van je kop. Door het water gleden ringslangen (Natrix natrix) en balkanbeekschildpadden (Mauremyx rivulata) op zoek naar een maaltje en tot grote ergernis was ik mijn net vergeten in het hotel want een viertal Macedonische kamsalamanders (Triturus macedonicus) lieten zich mooi observeren van een afstandje maar niet vangen zonder net. Hoe dan ook, dit is een prachtplek waar vele soorten in grote hoeveelheden naast elkaar leven.

1 mei 2010
De spullen pakken en weer terug rijden naar het vliegveld van Thessaloniki om daar Illias Strachinis en Matt Wilson op te halen, eerst nog even langs de plek voor hardoen (Laudakia stellio) net buiten de stad. Daarna volgde een lange rit naar het oosten van het land maar eerst deden we onderweg nog een meer aan dat ons getipt werd als locatie voor oostelijke vierstreepslang (Elaphe sauromates). Die soort werd helaas niet gevonden maar wel een juveniele kaspische toornslang (Dolichophis caspius), smaragdhagedissen (Lacerta viridis), meerkikkers (Pelophylax ridibunda), larven van groene pad (Bufo viridis), landschildpadden (Testudo graeca en T. hermanni) en een Europese moerasschildpad (Emys orbicularis).

Daarnaast een enorme vogelweelde waaronder bijeneters, kwakken, roerdompen, hoppen, purperreigers, ooievaars en roodpootvalken. De rit naar het hotel vervolgde en bracht ons eerst nog naar een gebied in het westelijk verspreidingsgebied van Ottomaanse adder (Montivipera xanthina). Een prachtige olijfboomgaard met stenen muren bleek een goed habitat want al na 5 min. vonden Illias en ik elk een zandboa (Eryx jaculus). Na het bewonderen van deze soorten vonden we nog een scheltopusik (Pseudopus apodus), Europese tjitjak (Hemidactylus turcicus), wormslang (Typhlops vermicularis) en zag Illias een Ottomaanse adder wegkruipen. Hier de foto's van de zandboa's, een juveniel en een adult.
De zon zakte achter de heuvels weg en na een korte rit arriveerden we dan eindelijk in onze nieuwe thuisbasis aan de Turkse grens. Koffers uitpakken, hapje eten en weer op pad; een nachtexcursie voor Syrische knoflookpad (Pelobates syriacus). Na amper 5 min. rijden in het gebied was het al raak en zat er een op de weg, da's nog eens leuk! Het diertje liep heel rustig weg en bleef regelmatig zitten voor wat foto's.

2 mei 2010
Het gebied naast ons hotel is een erg goede plek en onder herpetologen welbekende plek voor de Ottomaanse adder, we besloten dan ook onze ochtend hier door te brengen en op zoek te gaan naar deze indrukwekkende slangen. Onderweg eerst nog even naar de supermarkt in het dorp en een broodje gegeten aan de rivier, balkanbeekschildpad (Mauremys rivulata), Europese moerasschildpad (Emys orbicularis), dobbelsteenslang (Natrix tessellata) en meerkikkers (Pelophylax ridibunda) lieten zich hier zien of in het geval van de laatste, horen.

Eenmaal op de heuvel aangekomen begon de zoektocht meteen. Na amper 5 min. was het al raak en vond Thomas de eerste Ottomaanse adder (Montivipera xanthina) maar het dier was erg aggressief en amper te fotograferen, dus teruggezet en verder gezocht. Gelukkig vonden Illias en Thomas al snel nog enkele individuen die de fotografen niet zo erg schenen te vinden.

Moorse landschildpad (Testudo graeca) is hier erg algemeen en kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris) was te vinden in een volgelopen kapelletje op de top. Ook slangenooghagedis (Ophisops elegans) en reuzensmaragdhagedis (Lacerta trilineata) hier.

Na enkele prachtige adders gezien te hebben besloten we de middag door te brengen in de uitgestrektheid van de Evros delta, de enige plek in Griekenland waar roodbuikvuurpad te vinden is. Na zoeken naar geschikte habitat hadden we niet veel geluk, naast een uitbundige vogelweelde zagen we dobbelsteenslang (Natrix tesselata) en meerkikker (Pelophylax ridibundus). De zon zakte al wat meer weg tot Illias plotseling een klein slangetje de weg over zag steken, een oostelijke vierstreepslang (Elaphe sauromates) juveniel! Toen hoorde ik plots een roepje, het kwam uit een water langs de weg en ik zag een klein padje roepen, ik observeerde het beestje voor een tijdje en zag steeds meer kopjes boven komen, dit was de tijd voor de roodbuikvuurpad (Bombina bombina) om te beginnen met roepen! Hoe lager de zon zakte hoe meer amfibieën gingen roepen, naast veel roodbuikjes en meerkikkers ook boomkikkers (Hyla arborea) en groene padden (Bufo viridis). Ook taurische muurhagedis (Podarcis taurica) is aanwezig in de delta.

3 mei 2010
Op weg naar het noorden lag het uitgestrekte Dadia bos voor ons, een locatie waar weidehagedis (Darevskia praticola) voorkomt. Na een lange rit in de auto kwamen we aan bij onze bestemming waar we de dag zouden zoeken. Rond een oud houthakkerskamp parkeerden we de auto en zagen we al snel vele Egeïsche muurhagedissen (Podarcis erhardi) en smaragdhagedissen (Lacerta viridis) rondrennen, langs de weg nog muurhagedissen (Podarcis muralis) en werd ik verrast door een opvliegende Oehoe, dat beloofde wat. Na een kort wandelingetje zag ik plots een prachtig grijze esculaapslang (Zamenis longissimus) liggen.

In de strooisellaag van het gemengde beuk/eik bos waren veel Moorse landschildpadden (Testudo graeca), Johanisskinkjes (Ablepharus kitaibelii) en springkikkers (Rana dalmatina) actief.
Na een tijdje zoeken besloten Illias en Matt een andere plek te bezoeken, Thomas en ik wilde blijven aangezien we eindelijk de veelbelovende locatie hadden gevonden en het habitat er perfect uitzag voor onze doelsoort: de weidehagedis. Na een uurtje de vallei door te wandelen en het natuurschoon te aanschouwen werd ons wachten beloond, een juveniele weidehagedis (Darevskia praticola) kroop door het gras op een steile, beschaduwde helling. Geweldig! We vonden er nog een tiental in hetzelfde microhabitat.
Leuke kleine, slanke hagedisjes die me veel doen denken aan levendbarende hagedis. Andere soorten die we in dit habitat aantroffen; oostelijke hazelworm (Anguis colchica), ringslang (Natrix natrix), kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris), vuursalamander (Salamandra salamandra), gewone pad (Bufo bufo), Griekse beekkikker (Rana graeca), geelbuikvuurpad (Bombina variegata), meerkikker (Pelophylax spec.), Europese moerasschildpad (Emys orbicularis), smaragdhagedis (Lacerta viridis), Egeïsche muurhagedis (Podarcis erhardi), taurische muurhagedis (Podarcis taurica), muurhagedis (Podarcis muralis), gladde slang (Coronella austriaca) en hagedisslang (Malpolon insignitus).

4 mei 2010
's Morgens weer de bekende plek voor xanthina's bezocht en weer een aantal mooie dieren waargenomen. Uiteraard de Ottomaanse adder (Montivipera xanthina), maar ook slanke toornslang (Platyceps najadum), reuzensmaragdhagedis (Lacerta trilineata), scheltopusik (Pseudopus apodus), Moorse landschilpad (Testudo graeca) en Griekse landschildpad (Testudo hermanni).

Daarna naar een ander gebied nabij een rivier bezocht en vonden dobbelsteenslang (Natrix tesselata), Europese moerasschildpad (Emys orbicularis) en meerkikkers (Pelophylax spec.). Hier even heerlijk gezwommen en waren Matt en ik in slaap gevallen op de oevers van de rivier. Na te zijn verbrand in de zon en wakker te worden gebeld door Illias vervolgden we onze reis terug naar het hotel. Aangekomen in het dorp lag er een slang op de weg, net aangereden en niet dood. De ingewanden lagen er uit en we hebben het dier uit zijn lijden verlost. Tot ons aller schrik was dit echt net gebeurd en was het dier een oostelijke vierstreeplang (Elaphe sauromates). Na vele zoektochten naar de soort resulteerde het in deze droevige waarneming, het bevestigde wel dat de soort in de omgeving voorkomt. Na verder rondrijden bleek het spitsuur te zijn want we vonden nog drie juvenielen van de soort plus nog twee aangereden Otomaanse adders (Montivipera xanthina) waarvan ik er een uit zijn lijden heb verlost.

5 mei 2010
's Avonds zouden wij de veerboot naar het eiland Lemnos nemen vanuit Kavala dus we besloten wat meer richting het westen te rijden om daar nog wat te zoeken. We deden een plek aan waar Thomas het jaar hiervoor al eerder was geweest en leuke waarnemingen heeft gedaan. Het was een mooie plek en resulteerde in de volgende waarnemingen: Scheltopusik (Pseudopus apodus), reuzensmaragdhagedis (Lacerta trilineata), Egeïsche muurhagedis (Podarcis erhardi), Moorse landschildpad (Testudo graeca), wormslang (Typhlops vermicularis), ringslang (Natrix natrix), oostelijke vierstreepslang (Elaphe sauromates) dor, Ottomaanse adder (Montivipera xanthina), meerkikker (Pelophylax spec.) en kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris).
Hierna bezochten we de prachtige olijfboomgaard weer in de hoop leuke waarnemingen te kunnen doen, al snel na aankomst deden we dat ook. Matt vond twee juveniele zandboa's (Eryx jaculus) en Thomas en Illias vonden beide twee juveniele Ottomaanse adders (Montivipera xanthina). Verder nog meer Ottomaanse adders, irritante schaapsherder met 10.000 honden, reuzensmaragdhagedis (Lacerta trilineata) en een Europese tjitjak (Hemidactylus turcicus).

Dat waren onze laatste waarnemingen op het vasteland van Griekenland, we konden allemaal terugkijken op een zeer geslaagde week waarin al mijn doelstellingen waren behaald plus nog zeer veel meer! Het mooiste was natuurlijk nog dat het feest niet over was, enkele dagen op het eiland Limnos wachten op ons... (zie menu-item:"Limnos 5-2010").

Soortenlijst
Gewone pad (Bufo bufo)
Groene pad (Bufo viridis)
Roodbuikvuurpad (Bombina bombina)
Geelbuikvurpad (Bombina variegata)
Syrische knoflookpad (Pelobates syriacus)
Griekse meerkikker (Pelophylax kurtmuelleri)
Meerkikker (Pelophylax ridibundus)
Springkikker (Rana dalmatina)
Griekse beekikker (Rana graeca)
Boomkikker (Hyla arborea)
Oostelijke kamsalamander (Triturus macedonicus)
Kleine watersalamander (Lissotriton vulgaris)
Vuursalamander (Salamandra salamandra)
Griekse landschildpad (Testudo hermanni)
Moorse landschildpad (Testudo graeca)
Breedrandschilpad (Testudo marginata)
Europese moerasschildpad (Emys orbicularis)
Balkanbeekschilpad (Mauremys rivulata)
Oostelijke hazelworm (Anguis colchica)
Griekse hazelworm (Anguis graeca)
Scheltopusik (Pseudopus apodus)
Europese tjitjak (Hemidactylus turcicus)
Hardoen (Laudakia stellio)
Johannisskink (Ablepharus kitaibelii)
Oostelijke smaragdhagedis (Lacerta viridis)
Reuzensmaragdhagedis (Lacerta trilineata)
Weidehagedis (Darevskia praticola)
Taurische hagedis (Podarcis tauricus)
Erhardi's muurhagedis (Podarcis erhardi)
Muurhagedis (Podarcis muralis)
Slangenooghagedis (Ophisops elegans)
Zandboa (Eryx jaculus)
Wormslang (Typhlops vermicularis)
Gladde slang (Coronella austriaca)
Kaspische toornslang (Dolichophis caspius)
Balkantoornslang (Hierophis gemonensis)
Slanke toornslang (Platyceps najadum)
Vierstreepslang (Elaphe quatorlineata) dor
Oostelijke vierstreepslang (Elaphe sauromates)
Hagedisslang (Malpolon insignitus)
Dobelsteenslang (Natrix tesselata)
Ringslang (Natrix natrix)
Esculaapslang (Zamenis longissimus)
Zandadder (Vipera ammodytes)
Ottomaanse adder (Montivipera xanthina)

Met dank aan Jeroen Speybroeck.